~ Siseron

İnsan tərəfindən yaradılan bir şeyi məhv edəndə adına "vandalizm” deyilir. Təbiətin yaratdığı şeyləri yox edəndə isə bunun adı "inkişaf, nailiyyət, qazanc” olur.

Bütün sənətlər təbiəti təqlid edir.

Uşaqların qaranlıqda titrəməsi və hər şeydən qorxması kimi biz də bəzən işıqda uşaqların qaranlıqda dəhşətə gəldikləri və xəyallarında reallaşmasını gözlədikləri şeylərdən daha çox qorxuruq. Bu qorxu və ondan doğan zülməti Günəşin şüaları və günün işığının işıqlanması ilə deyil, təbiət aktının görünüşü ilə dəf etmək olar.
Modern cəmiyyətləri qurmaq üçün insanlar çaylara bəndlər qurdu, yağış yağmasın deyə buludları qovdu, bataqlıqları qurutdu, milyarlarca heyvanı məhv etdi. İnsanlar ekologiyaya hörmət etməyən geniş şüşə, polad və beton istehsalı şirkətləri qurdular.”İnkişaf” kimi düşünülərək modernlik, biomüxtəliflik zoopark qəfəslərində və donmuş DNA balonlarında həyatda qalmağa çalışarkən yaban otlaqlar tükəndi, bir neçə qoruqlara sığışdırıldı. Təbiəti hakimiyyəti altına alma macəramız – "inkişaf” – şosselərlə, hündürmərtəbə binalarda, hazır yemək məkanları ilə, böyük alış-veriş mərkəzləri ilə, avtomobil qalereyeları ilə ölçülür. İnsanlar böyüməmənin inkişaf etməmək anlamına gəldiyini düşünür, halbuki, tam əksidir.
Tolerantlıq nədir? Tolerantlıq insanlığın bir hissəsidir. Hamımızın səhvləri və çatışmazlıqları var: qarşılıqlı olaraq bir-birimizin xəta və əskiklərini bağışlayaq, çünki tolerantlıq təbiətin ilk qanunudur.
Təbiət " xoş gəldin” deyən qollarıyla bizə uzanır və bizi onun qadına xas gözəlliyindən həzz almağa çağırır. Biz isə onun sükunətindən ürkür, izdihamlı şəhərlərə axın edirik . Orada eynilə vəhşi bir qurdun qarşısından qaçan qoyunlar kimi, bir-birimizi sıxışdıra-sıxışdıra yaşayarıq.
Biz təbiəti anlaya bilmirik. İnsan da heç bir şey deyil, bunu anlya bilmədiyi üçün qəzəbdən ətrafdakı hər şeyi dağıdıb tökür. Biz yalnız təbiətlə "birlikdə" var ola bilərik. Ondan fərqli, ya da onun kənarında deyilik.
Təbiətdən ayrı qalan insan, qürurlanıb bütün həqiqəti unutmağa başladı və özünü təbiətin hökmdarı hesab etdi. İnsan nə zaman ki, özünü kökündən, mahiyyətində olan "təbiət”dən uzaqlaşdırdı: bədənini dərmanlarla, torpağı isə kimyəvi gübrə və herbisitlərlə doldurdu. Nəticədə,bütün bədənini xəstəliklər bürüdü və ona görə də indi dərman və kimyəvi birləşmələrlə qurtulmağa çalışır.