Məhəlləmizdə sakinlər özləri üçün oturub söhbətləşməyə, isti və mülayim havalarda domino, nərd oynmağa " besedka” quraşdırıb. Sakinlər asudə vaxtlarını burada keçirirlər. Qonşu binalardan bir 60-70 yaşlarında bir kişi gəlir: kürəkəni bizim binada olur həm də.
Uzun müddət Rusiyada yaşayıb. Oranın yaşayış vəziyyəti ilə maraqlandım bir dəfə.Dedi ki, Rusiyada kimsə ac qalmaz, heç olmazsa, gedib yaxınlıqdakı meşədən 2 vedrə göbələk yığsa, 20 manatı var. İnandım.  Amma Azərbaycan təbiəti , torpağı  dünyanın bütün torpaqlarından  məhsuldar və ruzilidir.  
Təbiətin qoynunda dumduru çay axırdı. Bizim meşə və talalarda yazıda qadağa qoyulan meyvələrin hamısı da vardı. Ac qalmazdıq, susuz qalmazdıq. Hələ pul da qazanırdıq. Uşaqlardan birinin əmisində at arabası vardı. Məhlənin uşaqları meşədəki meyvələrdən toplayıb tədarük məntəqələrinə satardıq: həmişə az-maz pulumuz da olurdu.
Bu torpaq yaranışından belə olub: təbii sipər olmağı ilə bərabər, həm də ərzaq təhminatı baxımından çox kara  gəlib və bu gün də gəlməkdədir.
Azərbaycan təbiətinin zənginlik və səxavəti haqqında maraqlı bir rəvayət söyləyim. Deyirlər ki, "təbabətin atası” adlandırılmış qədim yunan həkimi Hippokrat səyahətlərinin birində bu Odlar ölkəsinə də gəlib çıxıbmış və Qanıxçay sahili boynca
( Gürcüstandan başlayaraq Balakən, Zaqatala, Qax və Şəki rayonlarına qədər uzanır) gedərkən yolun bir hissəsində çayda çimən uşaqlara rast gəlib. Hippokrat da bir qədər dayanıb uşaqlara tamaşa edibmiş ki,  payızın bu vədəsində  uşaqlar niyə suya girirlər, axı soyuqlayıb xəstələnə bilərlər. Bir qədər sonra Hippokrat görür ki, uşaqlar bir-bir çaydan çıxıb ətrafdakı zoğal ağaclarına dırmaşdılar: budaqlardakı  qızarmış, qızarmaqda olan  zoğallarş necə gəldi ovuclayaraq ağızlarına təpirlər. Bilirsiniz, Hippokrat nə deyib, deyib ki, bu xalq böyük xalqdır, dərdini də bilir, dərmanını da.
Biz müharibələrə hər zaman "Yox!” deyirik, amma onu da demək istəyirəm ki, meşələr, dağlar müharibə  illərində döyüşçülərə, xüsusən,  partizanlara  və kəşfiyyatçılara toxtaqlıqlarını saxlaya bilmək üçün son ümid yeri olub.
İnsan –Təbiət, Təbiət – İnsan ilişkisini birdən-birə qadağa və cərimələrlə qarşı-qarşıya qoymaq qəfil addım oldu. Oxuduqlarıma görə dünya praktikasında belə qadağalar var. Amma bu qadağalar günlərin birində elan edilməyib yəqin. Əvvəlcədən müəyyən izahat, imaarifləndirilmə işləri aparılıb.
Təbiətin özü də, onun resursları da  qorunmalıdr.
Kütləvi informasiya vasitələrində vəhşi heyvanların kəndlərə, yaşayış məskənlərinə yaxınlaşması, heyvanlara və insanlara hücum etməsi barədə nə qədər yazılar dərc olunub. Ona görə ki, vəhşi heyvanlar özlərini təbiətin qoynunda dolandıra bilmirlər. Bütün bunlara görə təbiətdən istifadənin nizamlanmasını anlaşıqlı qəbul etmək olar.
Amma bir qədər izahat, maarifləndirilmə işləri aparmaqla. Müəyyən müzakirələr keçirilməklə.
Bir narahatçılığım da odur ki, bu qadağaların mahiyyətində İnsan –Təbiət, Təbiət – İnsan ünsiyyətini də  qorumaq, fəallaşdırmaq  lazımdır. İndi kimsə kəndinə gedibsə və yaxud harasa qonaq gedibsə, meşəyə, talaya gəzməyə çıxıblarsa, rastına çıxan zoğaldan bir ovuc yesə, 1-2 kq böyürtkən dərsə, bir az üzərrik, kəkotu, yarpız toplasa, niyə cərimələnməlidir axı? Onda   kimdir meşədən, dağdan yolunu salan? Onda kimdir başını qaldırıb meşədə bitən hündür ağacların ucalığına baxan?
Bir qədər internet, televiziya bu imkanları məhdudlaşdırdı. İndi uşaqlar günlərinin əsas hissəsini həyətdə, təbiətin qoynun deyil, internet klublarında və ya evdə kompüter qarşısında keçirilər, yəni, canlı təbiəti, təbiətin qoynunda yaşayan gülü-çiçəyi, kəpənəyi, arını deyil; cüyürü, maralı, ayını deyil,  virtual təbiəti, virtual heyvanları tanıyırlar: təbiətlə canlı ünsiyyətdən məhrum olurlar. İndi də qadağanın bu cür qoyulması təbiətdən nəinki uşaqların, yaşlıların da ayağını kəsəcək.
Əgər bir şəxs, bir ailə şəxsi istifadəsi üçün təbii nemətlərdən istifadə edəcəksə, niyə onu təbiətin messenantlığından məhrum edək?
Bəlkə müəyyən həddən sonra olsaydı, qazanc məqsədi ilə olsaydı, münasibəti başa düşmək olardı.
Rayona gedəndə ərazilərdən keçəndə, meşədə, dağlarda rast gəldiyimiz böyük imarətləri, sahibkarlıq obyektlərini görəndə adam düşünür ki, meşələri, dağları meşəlikdən, dağlıqdan məhrum edib oralarda ucsuz-bucaqsız obyektlər yaradan şəxslər  təbiətdən daha gen-bol faydalanır,  amma meşədən ailəsi üçün 1 vedrə zoğal yığıb mürəbbə bişirmək istəyən kəndliyə, qonağa - təbiətin, dağın, talanın yaraşığı olan   kəndliyə sanksiya tətbiq edirlər.
Yaxşı olardı ki, bu qadağalar bütün təbii nemətlərə aid edilməyəydi. Heç olmasa, şəxsən öz istifadəsi üçün ağaca, kola əl uzadan kimisə peşman etməyələr. Kimsə brokenyerlik edib quşları, balıqları, heyvanları, ağacları şəxsi qazanc naminə ovlayırsa, kəsirsə, onları cərimə etsinlər.
Bu baxımdan  yaşayış məskənlərindəki  ərazilərin, meşə və dağların   hansı təyinatlar üçün olduğu aşkarlıq şəraitində xalqa tanıdılmalıdır.  Ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində təbii resurslar  böyük xammal mənbəyi ola bilər. Belə  nemətlərin  yerli əhali tərəfindən toplanılması və buna görə onlara  pul ödənilməsi iqtisadi baxımdan, həm də  insanların məşğulluq  problemlərinin həlli  baxımından  səmərəli olduğu kimi, təbiətə, onun nemətlərinə yeni  münasibət, qədirşünaslıq formalaşdıra bilər.